PFAS in hobbykip-eieren: en nu?

Steeds vaker duikt het advies op om geen eieren meer te eten van je eigen kippen. Het RIVM waarschuwt dat deze eieren te veel PFAS kunnen bevatten. Maar wat zijn PFAS eigenlijk? En moeten we nu echt stoppen met die liefdevol verzamelde eitjes uit onze eigen tuin?

Wat zijn PFAS?

PFAS (Per- en polyfluoralkylstoffen) zijn chemische stoffen die bijna niet afbreken in het milieu. Ze worden al decennia lang gebruikt in o.a. regenjassen, pizzadozen, anti-aanbaklagen, verf en brandblusschuim. Inmiddels zitten ze ook in onze lucht, bodem, regen én dus… in de omgeving waarin jij en je kippen leven.

PFAS stapelen zich langzaam op in levende organismen, ook in mensen. Ze worden gelinkt aan allerlei gezondheidsrisico's, waaronder hormoonverstoring, verminderde vruchtbaarheid en een verzwakt immuunsysteem.

Waarom liggen hobbykip-eieren onder vuur?

Sinds 2023 geldt in Europa een wettelijke maximumwaarde voor PFAS in o.a. eieren: 1,7 nanogram per gram ei. Uit onderzoek blijkt dat eieren van hobbykippen deze grens regelmatig overschrijden, vooral in regio’s met veel industrie of vervuilde bodem.

Maar let op: die PFAS zitten er niet in omdat de kip ongezond is – het probleem zit hem juist in de omgeving. Kippen die buiten scharrelen, ouder worden, regenwater drinken en regenwormen eten, bouwen méér PFAS op dan kippen in de bio-industrie, die binnen leven en een korter leven hebben. Ironisch genoeg worden die industriekippen vaak standaard ingeënt, ontwormd en soms behandeld met antibiotica.

En de supermarkt dan?

Wat veel mensen niet weten: andere producten zoals melk, koffie, groenten, appels en brood uit de supermarkt bevatten óók PFAS – maar daar is (nog) geen wettelijke limiet op vastgesteld. Geen waarschuwing, geen controle, geen krantenkoppen. Waarom ligt de focus dan ineens op hobbykip-eieren?

Alsof de kip in je tuin het probleem is, en niet de wereld waarin ze leeft.

Wat kun je zelf doen?

Maak je je zorgen over PFAS, maar wil je niet meteen stoppen met je eigen eitjes eten? Dat snappen we heel goed. Gelukkig zijn er kleine, simpele dingen die je kunt doen om je blootstelling te beperken, zonder je hele leven om te gooien:

Blijf afwisselen. Eet niet elke dag een ei – afwisseling is altijd gezond. Wissel af met andere eiwitbronnen zoals noten, peulvruchten of een stuk vis of vlees. Eiwitten kun je ook uit andere bronnen halen, ga maar eens creatief aan de bak!

Zorg voor schone leefomgeving voor je kippen. Probeer je kippen niet te dicht bij drukke wegen, industrie of verontreinigde grond te houden. Kippen in landelijke gebieden blijken over het algemeen lagere PFAS-waarden in hun eieren te hebben.

Geef liever kraanwater dan regenwater. In regenwater kunnen PFAS-stoffen zitten. Gewoon schoon drinkwater is vaak al een stap in de goede richting.

Beperk regenwormen als hoofdvoedsel. PFAS hoopt zich op in de bodem en in regenwormen. Zorg voor gevarieerde voeding, met legmeel, granen en keukenrestjes (wat mag natuurlijk).

Kijk naar je totaalplaatje. We krijgen PFAS niet alleen via eieren binnen. Ook via supermarktproducten zoals koffie, melk en groenten (die niét gecontroleerd worden). Dus raak niet in paniek door één bron – het draait om het totaal.

Blijf bewust, maar ook realistisch. Je kippen goed verzorgen, ze ruimte geven en liefdevol behandelen, is al een grote stap in de juiste richting. En dat is veel waard in een wereld waar we steeds meer de connectie met onze voeding verliezen. Nog steeds beter dan opgehokte legkippen die worden geboren en geslacht ter behoeve van de bio industrie... 

Koop je eieren (of vlees, melk, groenten) bij een lokale boer? Vraag gerust even na. Veel boeren werken eerlijk en transparant, maar niet elke regio is even schoon. Vraag waar de kippen leven, wat ze eten en of ze buiten komen. Boeren die bewust met hun dieren omgaan, vertellen hier meestal graag over.

Onze conclusie?

Wij blijven onze eitjes eten. Met liefde. Met gezond verstand. Niet omdat we naïef zijn, maar omdat we weten hoe we met onze kippen omgaan. En omdat we geloven dat het echte probleem niet in het nest ligt, maar daarbuiten.